Kinderopvang is een belangrijk onderdeel in veel gezinnen. Kinderen worden door anderen opgevangen of verzorgd, terwijl de ouders bijvoorbeeld werken of studeren. We lijken als maatschappij niet meer zonder kinderopvang te kunnen. Maar is kinderopvang sociaal, emotioneel én financieel gezien altijd de beste oplossing voor ouders en kinderen?
Kinderopvang en risico’s
Uit onderzoek blijkt dat intensieve kinderopvang tot de leeftijd van 1 à 1,5 jaar risico’s heeft op het gebied van ‘de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen’. De risico’s worden alleen maar groter wanneer de kwaliteit van de kinderopvang slecht is. Bron: Onderzoek Effecten van kinderopvang op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen
Financieel gezien kunnen de kosten van kinderopvang negatief uitpakken, vooral voor de middeninkomens. Lage inkomens krijgen namelijk een groot deel vergoed, midden- en hoge inkomens niet. Klik op kinderopvangtoeslag om hierover meer te lezen. Je vindt daar een linkje om te berekenen wat financieel het effect is van kinderdagopvang op je besteedbaar inkomen.
Lees Kindgebonden budget en andere financiële overheidsregelingen voor je kind
Kwaliteit kinderopvang
Er zijn een aantal factoren die invloed hebben op de kwaliteit van de kinderopvang. Er is bijvoorbeeld nu een tekort aan gekwalificeerd personeel in de kinderopvang. Veel pedagogische medewerkers zijn ziek of willen een andere soort baan. Het huidige personeel heeft te maken met een hoge werkdruk (minder collega’s, meer kinderen die aandacht nodig hebben). Daarnaast zijn er lange wachtlijsten. Je moet je kind voordat het geboren is, al inschrijven bij de kinderopvang. Al deze oorzaken zorgen ervoor dat steeds meer mensen naar alternatieven zoeken om minimaal het eerste jaar bij hun baby te zijn.
Alternatieven kinderopvang
Wat zijn de alternatieven voor kinderopvang? De eerste optie is geen kinderopvang. Onderzoek of het mogelijk is om als ouders zo lang mogelijk thuis te blijven met je kindje. Het is hierbij belangrijk dat het thuis verder goed gaat. Op die manier heeft je baby het meeste voordeel van thuis zijn.
Tegenwoordig is de term ’tradwives’ in, waarbij de neo traditionele huisvrouw ervoor kiest om thuis te blijven voor de kinderen en het huishouden. De man zorgt dan voor het inkomen. Fijn als dit financieel kan. En fijn als het een weloverwogen beslissing is. Toch raden we op mamabudget.nl altijd aan om daar afspraken over te maken. Ga samen na hoe je dit schriftelijk en financieel goed kunt vastleggen.
Als je thuisblijft, onderzoek hoe je op korte termijn aan je eigen inkomen kunt werken (een side-hustle). Niet omdat je je partner niet vertrouwt. Het geeft je partner hoogstwaarschijnlijk juist rust dat hij niet de enige is die financieel alles op zijn schouders moet dragen. Er zijn genoeg banen die je parttime thuis kunt uitvoeren, in loondienst of als zelfstandige.
Lees meer over plaats onafhankelijk (dus thuis) werken maar ook over tweedehands kleding verkopen via Vinted als side hustle.
Kinderopvang en loondienst
Wanneer je in dienst bent, krijg je na de bevalling minimaal 10 weken betaald verlof. Deze tijd is nodig om samen met je gezin een nieuw ritme te vinden. Voor de mama’s die net bevallen zijn, is het vaak goed om fysiek en/of mentaal weer op te knappen. Dit geldt overigens eveneens voor papa’s (misschien in mindere mate). Onderzoek wat de mogelijkheid is om (on)betaald langer thuis te blijven in het eerste levensjaar van je kind.
Als alles in je zwangerschap meezit, kun je 4 weken voor de uitgerekende datum met zwangerschapsverlof. Dit kan eigenlijk al 6 weken voor de uitgerekende datum. Door echter 4 weken aan te houden, heb je zo 2 weken ‘extra’ die je na de bevalling kunt inzetten. Dan heb je niet 10 weken maar 12 weken bevallingsverlof.
Let op, je bent verplicht om na de bevalling eerst minimaal 6 weken verlof aaneengesloten op te nemen. De rest mag gespreid over een periode van 30 weken (in overleg met je werkgever, binnen de eerste 3 weken van je bevallingsverlof). Lees meer via het UWV.
Kinderopvang en partnerverlof
Papa’s of partner van de mama’s kunnen verlof opnemen om vaker bij het gezin te zijn. Dit wordt geboorteverlof, kraamverlof, vaderschapsverlof of partnerverlof genoemd. Je hebt één week die je sowieso kunt opnemen en je kunt het partnerverlof laten aanvullen. Aanvullend verlof is maximaal 4 weken. Die 4 weken kun je flexibel inzetten, maar wel in het eerste halfjaar na de geboorte van je kind. Voor meer informatie over de voorwaarden ga je naar het UWV.
Naast bevallingsverlof bestaat (flexibel) ouderschapsverlof voor beide ouders. Tot het achtste levensjaar van je kind heb je recht op ouderschapsverlof. Dit kun je natuurlijk eerder opnemen om bij je kind in het eerste jaar te zijn. Ouderschapsverlof duurt 26 weken waarvan 9 weken betaald. Op de website van het UWV lees je hier meer over.
Kinderopvang en zelfstandige
Ben je ondernemer en zwanger? Ook dan heb je recht op soortgelijke zwangerschaps- en bevallingsverlof. Dit wordt wel anders genoemd door het UWV namelijk: Zelfstandige en Zwanger uitkering (ZEZ-uitkering). Lees de voorwaarden op het UWV.
Kinderopvang: familie- en vriendenkring
Lukt het niet om als ouders alleen voor je kinderen te zorgen? Onthoud dat men niet voor niets zegt ‘it takes a village to raise a child.’ Het is goed om na te denken over je netwerk. Wie zou je kunnen helpen met het opvangen van je kindje? Is er een opa of oma in de buurt die je baby zou kunnen opvangen? Zijn er familieleden of vrienden die je vertrouwt en waar je kind naar toe kan? Of zouden ze bij jou willen oppassen? Wat spreek je af qua financiële vergoedingen etc.? Overvraag je netwerk niet. Bedenk dat één keer per week oppassen voor de grootouders misschien al intensief genoeg is.
Misschien kun je samen met andere jonge ouders in de buurt een oppaspool of hecht netwerk beginnen. Onderzoek de mogelijkheden en ga in gesprek met anderen.
Kinderopvang, nanny en au pair
Heb je geen relevant netwerk om op te passen in je familie- en vriendenkring? Denk dan na over betaalde opties. Je zou een nanny kunnen inhuren die bij jou, thuis oppast. Als je je hierin verdiept, gaat er een wereld voor je open. Je kunt al voor een paar uur per dag een nanny inhuren bijvoorbeeld via Sitly. Er zijn eveneens mogelijkheden om een au pair uit het buitenland bij je te laten inwonen. Het kan zelfs goedkoper en flexibeler zijn dan de reguliere kinderopvang. Een au pair kan ook nog lichtelijke huishoudelijke taken uitvoeren (let wel, het is geen schoonmaker of interieur verzorger). Au pairs mogen 12 maanden in Nederland zijn en maximaal 8 uur per dag werken. Laat je wel goed informeren voordat je dit gaat doen. Kijk bijvoorbeeld op de Belastingdienst.
Kinderopvang, kinderdagverblijf en gastouderopvang
Als de bovenstaande opties niet haalbaar zijn, kun je toch overwegen om op zoek te gaan naar een kleinschalige kinderdagverblijf (kdv) dat een hoge kwaliteit van opvang biedt. Kies bijvoorbeeld een kdv in de buurt dat huiselijk aanvoelt. Of wat dacht je van een gastouder? Je hebt gastouders die hun huis openstellen of die aan huis komen. Gastouders kunnen flexibele opvang bieden, zoals opvang in de avond of het weekend. Ga na wat je belangrijk vindt en neem dit mee in je zoektocht.
Vergelijk verschillende soorten kinderopvang en locaties voordat je een keuze maakt. Let op de kwaliteit van de opvang, de locatie, de sfeer en de kosten. Vraag om een rondleiding bij de opvanglocatie die je overweegt. Wie zijn de vaste medewerkers? Wat is het dagprogramma? Zo krijg je een goed beeld van de locatie en de sfeer. Ga in gesprek met mensen die er werken of er in de buurt wonen.
Veel succes met het vinden van de juiste kinderopvang voor je kleintje!
- Heb je een gouden tip of een andere opmerking? Stuur eens een bericht en laat het weten.
- Wil je liever een geldverhaal delen (alleen voor mama’s). Klik dan op ‘interview geldverhaal‘.
- Vond je dit interessant? Deel het met anderen.
- Steun Mama Budget door je aankopen via de links te doen. Mama Budget ontvangt een kleine vergoeding wanneer je via de links zoals Bol.com of Amazon.nl bestelt.
- Belangrijk: ik ben geen financieel adviseur, ik deel mijn ervaringen en tips over geld. Ik ben ook benieuwd naar jouw geldervaring. Laten we van elkaar leren.
